Rynek zarządzania miejscami parkingowymi cały czas boryka się ze skutkami wyroku TSUE z 20.01.2022 r. (sprawa C-90/20), który uznał, że opłaty dodatkowe, w praktyce nazywane także mandatami, pobierane w związku z nieprzestrzeganiem regulaminu korzystania z parkingu podlegają opodatkowaniu VAT.
Chyba nikt się nie spodziewał, że skutki tego wyroku będą tak dalekosiężne i rzutować będą na rozliczenia podatku dochodowego, w tym prawo do zaliczenia w koszty nieściągalnych wierzytelności. Temat ten w dużej mierze dotyczy parkingów miejskich i gminnych zarządzanych odpowiednio przez gminę lub miasto (np. strefy płatnego parkowania w miastach), które pobierają za to opłaty, zatem skala problemu jest znacząca.
Negatywne stanowisko KIS
W najnowszej interpretacji z dn. 10.06.2025 r., znak: 0114-KDIP2-2.4010.206.2025.2.SJ, dyrektor Krajowej Izby Skarbowej uznał, że obiektywny brak możliwości ściągnięcia opłaty dodatkowej od konsumenta nie upoważnia do zaliczenia należnego VAT w niej zawartego do kosztów uzyskania przychodów.
Czy Spółka może zaliczyć w koszty uzyskania przychodów VAT zawarty w nieotrzymanym mandacie?
1Jeden z operatorów parkingów zwrócił się z pytaniem, czy brak możliwości skorzystania z ulgi na złe długi w VAT od opłaty dodatkowej wystawianej konsumentom, których tożsamości z przyczyn obiektywnych nie da się ustalić (nie ma możliwości uzyskania danych z CEPiK), upoważnia spółkę do zaliczenia w koszty uzyskania przychodów kwoty podatku VAT zawartej w nieotrzymanej opłacie dodatkowej.
2Zdaniem spółki powinna mieć ona możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów podatku VAT zawartego w nieotrzymanej opłacie dodatkowej, spełniającej warunki nieściągalnej wierzytelności. W przeciwnym razie VAT obciąży spółkę jako podatnika, a powinien obciążać ostatecznego konsumenta.
3Spółka poparła swoje stanowisko orzecznictwem sądowym (m.in. wyrokami NSA: z dn. 5 października 2006 r., sygn. akt II FSK 1208/05; z dn. 31 maja 2010 r., sygn. akt II FSK 2273/10; z dn. 22 marca 2011 r., sygn. akt II FSK 1948/09; z dn. 13 listopada 2019 r., sygn. akt II FSK 3787/17, opub. CBOSA).
Kwota netto – tak, VAT – nie
Zgodnie z ogólna zasadą wyrażoną w art. 16 ust. 1 pkt 25 lit a) updop (Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych), do kosztów CIT można zaliczyć nieściągalną wierzytelność (nieściągalność musi być uprawdopodobniona i odpowiednio udokumentowana), ale jedynie w tej części, w jakiej uprzednio została zarachowana do przychodów należnych.
Problem w tym, że podatek VAT nie stanowi przychodu należnego dla celów CIT, gdyż tym przychodem jest kwota netto, a nie brutto. Z tego właśnie powodu Dyrektor KIS wydał stanowisko negatywne.
Podsumowanie
Podejście organu interpretacyjnego do sprawy jest wysoce fiskalne, a przede wszystkim narusza zasadę neutralności VAT.
To kolejne postawienie pod ścianą firm zarządzających parkingami, bowiem z jednej strony nakłada się na nie obowiązek zapłaty VAT od opłat dodatkowych, również tych, które nigdy nie będą ściągnięte z uwagi na obiektywny brak możliwości ustalenia danych nabywcy. Z drugiej strony, zakazuje zaliczenia w koszty tego nieściągniętego VAT-u.
Prowadzi to do naruszenia fundamentalnej zasady VAT-u, jaką jest zasada neutralności, zgodnie z którą podatek ten obciąża ostatecznego konsumenta, nie zaś dostawcę.
Pozostaje mieć nadzieję, że sądy administracyjne spojrzą na sprawę szerzej, przy obowiązkowym uwzględnieniu zasady neutralności VAT.
Kontakt
Dorota Dąbrowska – doradca podatkowy, Zespół Podatkowy JDP
Dorota Paluch – biegły rewident 10799, dyrektor finansowa, EuroPark